Zakład Farmakologii Bólu
Profil naukowy
- O zakładzie
- Pracownicy
Opis zakładu
Tematyką badawczą Zakładu Farmakologii Bólu jest opracowywanie zagadnień dotyczących problematyki powstawania i utrzymywania się procesów bólowych, ze szczególnym uwzględnieniem bólu neuropatycznego, który powstaje w wyniku uszkodzenia nerwów obwodowych z powodu urazów, nowotworów, cukrzycy, stwardnienia rozsianego, niedotlenienia. Ten rodzaj bólu nie jest łagodzony przez typowe środki przeciwbólowe, dlatego też staje się często dolegliwością bez perspektyw na znaczną poprawę. Pomimo licznych badań zarówno klinicznych jak i doświadczalnych, molekularny mechanizm rozwoju bólu wciąż nie jest dokładnie poznany.
W badaniach pragniemy określić zaburzenia homeostazy w endogennych układach opioidowych, co wydaje się jedną z głównych przyczyn rozwoju bólu przewlekłego. Wzrost aktywacji endogennych systemów przeciwbólowych w odpowiedzi na uszkodzenie układu nerwowego uruchamia mechanizmy homeostazy i w konsekwencji prowadzi do nadmiernej aktywności systemów probólowych. Badania mają na celu określenie ścieżek udziału różnych probólowych peptydów w rozwoju neuropatii.
Badania z wykorzystaniem zarówno profilowania ekspresji genów jak i analizy białek wskazują, że w bólu neuropatycznym dochodzi do silnej aktywacji wielu genów neuronalnych, jak również genów związanych z odpowiedzią komórek immunologicznych, w tym z aktywacją mikrogleju. Prowadzone badania są istotne, ponieważ obecnie brak danych dotyczących prób hamowania mikrogleju czy czynników prozapalnych takich jak IL-1beta, CCL2, CCL5, a także wykorzystania inhibitorów szlaków wewnątrzkomórkowych NF-B, ERK1/2, p38MAPK przy stosowaniu opioidów w bólu neuropatycznym. W badaniach poszukujemy nowych punktów uchwytu również dla skutecznej terapii neuropatii cukrzycowej. Prowadzone eksperymenty wykazały, że modulacja zmian neuroimmunologicznych na skutek działania pentoksyfiliny (inhibitor pozapalnych cytokin), minocykliny (inhibitor p38MAPK), partenolidu (inhibitor NF-κB), U0126 (inhibitor ERK1/2), SB203580 (inhibitor p38MAPK) PD98059 (inhibitor MAPKK) w bólu neuropatycznym osłabia jego rozwój a także nasila efektywność opioidów. Mamy nadzieję, że wyniki naszych badań stworzą eksperymentalne podstawy do zastosowanie w przyszłości skojarzonej terapii stosowanych w klinice opioidowych leków przeciwbólowych z inhibitorami gleju lub innymi substancjami modulującymi syntezę lub działanie prozapalnych czynników, w celu zwiększenia skuteczności leków przeciwbólowych w terapii bólu neuropatycznego.
Metody badawcze






Pracownicy zakładu
prof. dr hab. Barbara Przewłocka
dr Anna Piotrowska-Murzyn
dr hab. Ewelina Rojewska-Mendel
dr Agata Ciechanowska
mgr Wioletta Makuch
mgr Aleksandra Bober
mgr Katarzyna Ciapała
Agnieszka Młynarczyk
mgr inż. Katarzyna Pawlik-Szczerba
Dokonania naukowe
- Publikacje
- Granty
Grant
PRELUDIUM 12 2016/23/N/NZ7/00356 Określenie mechanizmów i potencjalnych punktów uchwytu dla terapii bólu neuropatycznego poprzez zbadanie interakcji farmakologicznych pomiędzy substancjami modulującymi aktywność gleju a lekami opioidowymi
Dr Anna Piotrowska-Murzyn
Grant
OPUS 22 2021/43/B/NZ7/00230 Nowe strategie w farmakoterapii bólu neuropatycznego oparte na modulacji układu chemokin i jego wpływie na rozwój tolerancji opioidowej
prof. dr hab. Joanna Mika
Peripheral versus central antinociceptive actions of 6-amino acid-substituted derivatives of 14-O-methyloxymorphone in acute and inflammatory pain in the rat
Fürst, S., Riba, P., Friedmann, T., Tímar, J., Al-Khrasani, M., Obara, I., Makuch, W., Spetea, M., Schütz, J., Przewlocki, R., Przewlocka, B., Schmidhammer, H.
DOI: 10.1124/jpet.104.075176
Intrathecal administration of doxepin attenuated development of formalin-induced pain in rats
Wordliczek, J., Banach, M., Labuz, D., Przewlocka, B.
DOI: 10.1007/s00702-005-0282-8
Spinal and local peripheral antiallodynic activity of Ro64-6198 in neuropathic pain in the rat
Obara, I., Przewlocki, R., Przewlocka, B.
DOI: 10.1016/j.pain.2005.03.012
Morphine-induced changes in the activity of proopiomelanocortin and prodynorphin systems in zymosan-induced peritonitis in mice
Chadzinska, M., Starowicz, K., Scislowska-Czarnecka, A., Bilecki, W., Pierzchala-Koziec, K., Przewlocki, R., Przewlocka, B., Plytycz, B.
DOI: 10.1016/j.imlet.2005.05.009
Formalin hindpaw injection induces changes in the [<sup>3</sup>H]prazosin binding to α<inf>1</inf>-adrenoceptors in specific regions of the mouse brain and spinal cord
Nalepa, I., Vetulani, J., Borghi, V., Kowalska, M., Przewłocka, B., Pavone, F.
DOI: 10.1007/s00702-005-0279-3
The effects of local pentoxifylline and propentofylline treatment on formalin-induced pain and tumor necrosis factor-α messenger RNA levels in the inflamed tissue of the rat paw
Dorazil-Dudzik, M., Mika, J., Schafer, M.K.-H., Li, Y., Obara, I., Wordliczek, J., Przewłocka, B.
DOI: 10.1213/01.ANE.0000113235.88534.48
Melanocortin 4 receptor is expressed in the dorsal root ganglions and down-regulated in neuropathic rats
Starowicz, K., Bilecki, W., Sieja, A., Przewlocka, B., Przewlocki, R.
DOI: 10.1016/j.neulet.2003.12.096
Morphine and endomorphin-1 differently influence pronociceptin/orphanin FQ system in neuropathic rats
Mika, J., Schäfer, M.K.H., Obara, I., Weihe, E., Przewlocka, B.
DOI: 10.1016/j.pbb.2004.03.005
Local peripheral effects of μ-opioid receptor agonists in neuropathic pain in rats
Obara, I., Przewlocki, R., Przewlocka, B.
DOI: 10.1016/j.neulet.2004.01.056
The interaction of tetrahydroisoquinoline derivatives with antinociceptive action of morphine and oxotremorine in mice
Vetulani, J., Pavone, F., Przewłocka, B., Borghi, V., Nalepa, I.
DOI: 10.1007/s00702-003-0037-3