Zakład Farmakologii Bólu
Profil naukowy
- O zakładzie
- Pracownicy
Opis zakładu
Tematyką badawczą Zakładu Farmakologii Bólu jest opracowywanie zagadnień dotyczących problematyki powstawania i utrzymywania się procesów bólowych, ze szczególnym uwzględnieniem bólu neuropatycznego, który powstaje w wyniku uszkodzenia nerwów obwodowych z powodu urazów, nowotworów, cukrzycy, stwardnienia rozsianego, niedotlenienia. Ten rodzaj bólu nie jest łagodzony przez typowe środki przeciwbólowe, dlatego też staje się często dolegliwością bez perspektyw na znaczną poprawę. Pomimo licznych badań zarówno klinicznych jak i doświadczalnych, molekularny mechanizm rozwoju bólu wciąż nie jest dokładnie poznany.
W badaniach pragniemy określić zaburzenia homeostazy w endogennych układach opioidowych, co wydaje się jedną z głównych przyczyn rozwoju bólu przewlekłego. Wzrost aktywacji endogennych systemów przeciwbólowych w odpowiedzi na uszkodzenie układu nerwowego uruchamia mechanizmy homeostazy i w konsekwencji prowadzi do nadmiernej aktywności systemów probólowych. Badania mają na celu określenie ścieżek udziału różnych probólowych peptydów w rozwoju neuropatii.
Badania z wykorzystaniem zarówno profilowania ekspresji genów jak i analizy białek wskazują, że w bólu neuropatycznym dochodzi do silnej aktywacji wielu genów neuronalnych, jak również genów związanych z odpowiedzią komórek immunologicznych, w tym z aktywacją mikrogleju. Prowadzone badania są istotne, ponieważ obecnie brak danych dotyczących prób hamowania mikrogleju czy czynników prozapalnych takich jak IL-1beta, CCL2, CCL5, a także wykorzystania inhibitorów szlaków wewnątrzkomórkowych NF-B, ERK1/2, p38MAPK przy stosowaniu opioidów w bólu neuropatycznym. W badaniach poszukujemy nowych punktów uchwytu również dla skutecznej terapii neuropatii cukrzycowej. Prowadzone eksperymenty wykazały, że modulacja zmian neuroimmunologicznych na skutek działania pentoksyfiliny (inhibitor pozapalnych cytokin), minocykliny (inhibitor p38MAPK), partenolidu (inhibitor NF-κB), U0126 (inhibitor ERK1/2), SB203580 (inhibitor p38MAPK) PD98059 (inhibitor MAPKK) w bólu neuropatycznym osłabia jego rozwój a także nasila efektywność opioidów. Mamy nadzieję, że wyniki naszych badań stworzą eksperymentalne podstawy do zastosowanie w przyszłości skojarzonej terapii stosowanych w klinice opioidowych leków przeciwbólowych z inhibitorami gleju lub innymi substancjami modulującymi syntezę lub działanie prozapalnych czynników, w celu zwiększenia skuteczności leków przeciwbólowych w terapii bólu neuropatycznego.
Metody badawcze






Pracownicy zakładu
prof. dr hab. Barbara Przewłocka
dr Anna Piotrowska-Murzyn
dr hab. Ewelina Rojewska-Mendel
dr Agata Ciechanowska
mgr Wioletta Makuch
mgr Aleksandra Bober
mgr Katarzyna Ciapała
Agnieszka Młynarczyk
mgr inż. Katarzyna Pawlik-Szczerba
Dokonania naukowe
- Publikacje
- Granty
Grant
PRELUDIUM 12 2016/23/N/NZ7/00356 Określenie mechanizmów i potencjalnych punktów uchwytu dla terapii bólu neuropatycznego poprzez zbadanie interakcji farmakologicznych pomiędzy substancjami modulującymi aktywność gleju a lekami opioidowymi
Dr Anna Piotrowska-Murzyn
Grant
OPUS 22 2021/43/B/NZ7/00230 Nowe strategie w farmakoterapii bólu neuropatycznego oparte na modulacji układu chemokin i jego wpływie na rozwój tolerancji opioidowej
prof. dr hab. Joanna Mika
Minocycline and pentoxifylline attenuate allodynia and hyperalgesia and potentiate the effects of morphine in rat and mouse models of neuropathic pain
Mika, J., Osikowicz, M., Makuch, W., Przewlocka, B.
DOI: 10.1016/j.ejphar.2007.01.013
Local peripheral antinociceptive effects of 14-O-methyloxymorphone derivatives in inflammatory and neuropathic pain in the rat
Obara, I., Makuch, W., Spetea, M., Schütz, J., Schmidhammer, H., Przewlocki, R., Przewlocka, B.
DOI: 10.1016/j.ejphar.2006.11.037
Comparison of gene expression profiles in neuropathic and inflammatory pain
Parkitna, J.R., Korostynski, M., Kaminska-Chowaniec, D., Obara, I., Mika, J., Przewlocka, B., Przewlocki, R.
DOI:
Peripheral antinociceptive effects of exogenous and immune cell-derived endomorphins in prolonged inflammatory pain
Labuz, D., Berger, S., Mousa, S.A., Zöllner, C., Rittner, H.L., Shaqura, M.A., Segovia-Silvestre, T., Przewlocka, B., Stein, C., Machelska, H.
DOI: 10.1523/JNEUROSCI.4349-05.2006
Effect of intraarticular tramadol administration in the rat model of knee joint inflammation
Garlicki, J., Dorazil-Dudzik, M., Wordliczek, J., Przewłocka, B.
DOI:
Effects of glycogen synthase kinase 3β and cyclin-dependent kinase 5 inhibitors on morphine-induced analgesia and tolerance in rats
Parkitna, J.R., Obara, I., Wawrzczak-Bargiela, A., Makuch, W., Przewlocka, B., Przewlocki, R.
DOI: 10.1124/jpet.106.107581
Effects of ORL1 receptor agonists and antagonists in nociception: A review
Obara, I., Mika, J., Przewlocka, B.
DOI: 10.1300/J426v02n01_04
Dextromethorphan enhances analgesic activity of propacetamol--experimental study,Dekstrometorfan nasila działanie analgetyczne paracetamolu--badania doświadczalne.
Dobrogowski, J., Wordliczek, J., Przewłocka, B.
DOI:
Inhibition of morphine tolerance by spinal melanocortin receptor blockade
Starowicz, K., Obara, I., Przewłocki, R., Przewlocka, B.
DOI: 10.1016/j.pain.2005.07.003