Zakład Fitochemii

Profil naukowy
- O zakładzie
- Pracownicy
- Pracownie
Przedmiotem badań prowadzonych w Zakładzie Fitochemii są biologicznie aktywne metabolity wtórne roślin i roślinnych kultur tkankowych, ze szczególnym uwzględnieniem związków syntetyzowanych przez rośliny plemion Cichorieae i Inuleae z rodziny astrowatych.
Zakres prowadzonych prac obejmuje: izolację i identyfikację znanych związków pochodzenia roślinnego, izolację i ustalanie struktury związków nieznanych wcześniej z występowania w naturze, analizę ilościową metabolitów roślinnych, badanie wpływu czynników środowiskowych i regulatorów biosyntezy na akumulację metabolitów w materiale roślinnym in vitro i in vivo oraz wykonywanie wstępnych badań aktywności biologicznej za pomocą testów spektrofotometrycznych (ocena potencjału redukcyjnego, wychwyt wolnych rodników, hamowanie aktywności tyrozynazy i oksydazy ksantynowej), a także prowadzenie kultur in vitro gatunków roślin leczniczych obcych naszej florze. Tematem wiodącym są, w ostatnich latach, niezbadane wcześniej fitochemicznie gatunki sałat pochodzące ze stanu naturalnego oraz hodowlane odmiany sałat i cykorii i ich metabolity o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym.
W ramach współpracy z innymi jednostkami, Zakład wykonuje analizy wybranych związków w dostarczonym materiale roślinnym różnego pochodzenia, przekazuje wyizolowane związki do badań farmakologicznych oraz dostarcza materiał roślinny do badań biologicznych.
Metody badawcze
A. Analiza fitochemiczna
Metody izolacji: konwencjonalna chromatografia kolumnowa (CC – adsorpcyjna w układzie faz normalnych i odwróconych, filtracja żelowa), chromatografia rotacyjna (CATLC), chromatografia cienkowarstwowa (TLC), preparatywna wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC), ekstrakcja do fazy stałej.
Metody jakościowe: chromatografia cienkowarstwowa (TLC), wysokosprawna chromatografia cieczowa z detekcją UV-VIS (HPLC-DAD), spektroskopia UV-VIS, spektrometria mas, spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (1H i 13C NMR, techniki jedno- i dwuwymiarowe), elektroforeza.
Metody ilościowe: Spektroskopia UV-VIS, TLC-FID, HPLC-DAD.
B. Hodowle tkankowe roślin
Rozmnażanie roślin in vitro drogą organogenezy pośredniej i bezpośredniej, otrzymywanie i prowadzenie kultur niezróżnicowanych komórek roślinnych, otrzymywanie i prowadzenie kultur korzeni włośnikowatych, detekcja obecności T-DNA w genomie roślinnym za pomocą PCR i analizy opin.
prof. dr hab. Anna Stojakowska
Kierownik zakładu
Pracownicy zakładu
dr hab. Klaudia Michalska
dr Beata Duszyńska
Weronika Strumińska
Małgorzata Tomera
inż. Iga Ryngwelska
Pracownicy pracowni
Dokonania naukowe
- Publikacje
A sesquiterpene coumarin ether from transformed roots of Tanacetum parthenium
Kisiel, W., Stojakowska, A.
DOI: 10.1016/S0031-9422(97)87091-4
Acetylenes in agrobacterium rhizogenes transformed root culture of Tanacetum parthenium
Stojakowska, A., Kisiel, W.
DOI:
Sesquiterpene lactones in Agrobacterium rhizogenes-transformed hairy root culture of Lactuca virosa
DOI: 10.1016/0031-9422(95)00433-8
Hairy root culture of Lactuca virosa L.
DOI: 10.5586/asbp.1995.006
Sesquiterpene Lactones in Tissue Culture of Lactuca virosa.
Stojakowska A, Malarz J, Kisiel W
DOI: 10.1055/s-2006-959419
Callus and hairy root cultures of Lactuca virosa
Stojakowska, A., Malarz, J., Kisiel, W., Kohlmunzer, S.
DOI:
Helenalin acetate in in vitro propagated plants of Arnica montana
Malarz, J., Stojakowska, A., Dohnal, B., Kisiel, W.
DOI: 10.1055/s-2006-959603
Micropropagation of Urginea maritima (L.) Baker s. str.
DOI: 10.5586/asbp.1993.002