Profil naukowy

  • O zakładzie
  • Pracownicy
  • Pracownie

Przedmiotem badań prowadzonych w Zakładzie Fitochemii są biologicznie aktywne metabolity wtórne roślin i roślinnych kultur tkankowych, ze szczególnym uwzględnieniem związków syntetyzowanych przez rośliny plemion Cichorieae i Inuleae z rodziny astrowatych.

Zakres prowadzonych prac obejmuje: izolację i identyfikację znanych związków pochodzenia roślinnego, izolację i ustalanie struktury związków nieznanych wcześniej z występowania w naturze, analizę ilościową metabolitów roślinnych, badanie wpływu czynników środowiskowych i regulatorów biosyntezy na akumulację metabolitów w materiale roślinnym in vitro i in vivo oraz wykonywanie wstępnych badań aktywności biologicznej za pomocą testów spektrofotometrycznych (ocena potencjału redukcyjnego, wychwyt wolnych rodników, hamowanie aktywności tyrozynazy i oksydazy ksantynowej), a także prowadzenie kultur in vitro gatunków roślin leczniczych obcych naszej florze. Tematem wiodącym są, w ostatnich latach, niezbadane wcześniej fitochemicznie gatunki sałat pochodzące ze stanu naturalnego oraz hodowlane odmiany sałat i cykorii i ich metabolity o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym.

W ramach współpracy z innymi jednostkami, Zakład wykonuje analizy wybranych związków w dostarczonym materiale roślinnym różnego pochodzenia, przekazuje wyizolowane związki do badań farmakologicznych oraz dostarcza materiał roślinny do badań biologicznych.

Metody badawcze

A. Analiza fitochemiczna

Metody izolacji: konwencjonalna chromatografia kolumnowa (CC – adsorpcyjna w układzie faz normalnych i odwróconych, filtracja żelowa), chromatografia rotacyjna (CATLC), chromatografia cienkowarstwowa (TLC), preparatywna wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC), ekstrakcja do fazy stałej.

Metody jakościowe: chromatografia cienkowarstwowa (TLC), wysokosprawna chromatografia cieczowa z detekcją UV-VIS (HPLC-DAD), spektroskopia UV-VIS, spektrometria mas, spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego (1H i  13C NMR, techniki jedno- i dwuwymiarowe), elektroforeza.

Metody ilościowe: Spektroskopia UV-VIS, TLC-FID, HPLC-DAD.

B. Hodowle tkankowe roślin

Rozmnażanie roślin in vitro drogą organogenezy pośredniej i bezpośredniej, otrzymywanie i prowadzenie kultur niezróżnicowanych komórek roślinnych, otrzymywanie i prowadzenie kultur korzeni włośnikowatych, detekcja obecności T-DNA w genomie roślinnym za pomocą PCR i analizy opin.

Dokonania naukowe

  • Publikacje

Hairy Root Cultures as a Source of Polyphenolic Antioxidants: Flavonoids, Stilbenoids and Hydrolyzable Tannins

Janusz Malarz, Klaudia Michalska, Yulia V. Yudina, Anna Stojakowska

DOI: 10.3390/plants11151950

From Monographs to Chromatograms: The Antimicrobial Potential of Inula helenium L. (Elecampane) Naturalised in Ireland

Ciara-Ruth Kenny, Anna Stojakowska, Ambrose Furey, Brigid Lucey

DOI: 10.3390/molecules27041406

Germacranolides from Carpesium divaricatum: Some New Data on Cytotoxic and Anti-Inflammatory Activity

Natalia Kłeczek, Janusz Malarz, Barbara Gierlikowska, Łukasz Skalniak, Agnieszka Galanty, Anna K. Kiss, Anna Stojakowska

DOI: 10.3390/molecules26154644

Design, Sustainable Synthesis and Biological Evaluation of a Novel Dual α2A/5-HT7 Receptor Antagonist with Antidepressant-Like Properties

Vittorio Canale, Magdalena Kotańska, Anna Dziubina, Matylda Stefaniak, Agata Siwek, Gabriela Starowicz, Krzysztof Marciniec, Patryk Kasza, Grzegorz Satała, Beata Duszyńska, Xavier Bantreil, Frédéric Lamaty, Marek Bednarski, Jacek Sapa, Paweł Zajdel

DOI: 10.3390/molecules26133828

Composition of Essential Oils from Roots and Aerial Parts of Carpesium cernuum and Their Antibacterial and Cytotoxic Activities

Anna Wajs-Bonikowska, Janusz Malarz, Łukasz Szoka, Paweł Kwiatkowski, Anna Stojakowska

DOI: 10.3390/molecules26071883

Synthesis of Novel Pyrido[1,2-<i>c</i>]pyrimidine Derivatives with 6-Fluoro-3-(4-piperidynyl)-1,2-benzisoxazole Moiety as Potential SSRI and 5-HT<sub>1A</sub> Receptor Ligands

Marek Król, Grzegorz Ślifirski, Jerzy Kleps, Szymon Ulenberg, Mariusz Belka, Tomasz Bączek, Agata Siwek, Katarzyna Stachowicz, Bernadeta Szewczyk, Gabriel Nowak, Beata Duszyńska, Franciszek Herold

DOI: 10.3390/ijms22052329